De Aziatische Hoornaar
De Aziatische hoornaar is gearriveerd in Amsterdam en dat gaat invloed hebben op de biodiversiteit. Deze invasieve exoot voedt haar larven met honingbijen, maar ook solitaire bijen, hommels, wespen en andere insecten. De volwassen hoornaars eten graag rijp fruit, waardoor fruittelers meer schade aan hun gewas zullen krijgen.
Via import van aardewerk uit China kwam de Aziatische hoornaar in 2004 aan in Frankrijk. Hij voelde zich daar thuis en groeide uit tot een flinke plaag in niet alleen Frankrijk, maar ook in Portugal, Spanje, het zuiden van Engeland en België. Enkele jaren geleden vloog deze hoornaar al rond in het zuiden van ons land. Limburg en Brabant hebben daar toen snel en adequaat op gereageerd. In de provincie Zeeland werd het probleem volledig onderschat, met als gevolg dat aflopen zomer in die streek al meer dan 175 grote nesten moesten worden geruimd en imkers hun honingoogst flink zagen teruglopen. Mede daardoor vloog de Aziatische hoornaar daarna snel door naar zuid Holland en inmiddels ook naar Noord-Holland.
In het belang van de biodiversiteit zullen wij hierop moeten reageren. Als wij nu snel de juiste actie ondernemen, kunnen zij deze nieuwe bedreiging onder controle houden en deze plaag beheersbaar houden.
In het vroege voorjaar, bij temperaturen boven de 15˚C kun je de jonge koninginnen rond zien vliegen. Zij hebben op een beschut plekje overwinterd en zijn op zoek naar zoete stoffen of nectar. Voedsel om weer aan te sterken en daarna een eigen nestje te bouwen. Zij maakt eerst een klein nestje in een nestkastje of een andere beschutte plek. Dit nestje wordt het primaire nest genoemd. In dat nest kweekt zij enkele tientallen werksters op die later, in juni starten met de bouw van een groot nest hoog in de bomen. Dat nest noemen wij het secundaire nest.
Om in het voorjaar de rondvliegende koninginnen te vangen worden vallen geplaatst. Selectieve vallen genoemd. Selectief omdat het de bedoeling is dat daarmee uitsluitend koninginnen van de Aziatische hoornaar gevangen worden. Daarom is deze val voorzien van extra uitgangen. Echter, veel andere insecten komen in deze vallen terecht en lang niet alle onbedoelde bezoekers kunnen op tijd ontsnappen. Daarom zijn wij terughoudend in het plaatsen van deze vallen en gebruiken deze uitsluitend op plekken waar continu toezicht is.
Gedurende het voorjaar en de zomer gebruiken wij lokpotten. Deze lokpotten worden ook wel Wiekpotten genoemd, naar het Belgische “wiek” = lont. Een pot gevuld met een mengsel van wijn, bier en suiker dat via de lont heel goed wespen aantrekt. Om te voorkomen dat er honingbijen op af komen wordt er geen honing aan het mengel toegevoegd.
Een wiekpot moet goed in de gaten gehouden worden. Als er een Aziatische hoornaar-werkster op komt wordt deze gemerkt met een kleurig stipje op de rug. Als zij zich vol gezogen heeft met het zoete mengsel vliegt zij naar haar nest. Door te kijken welke richting ze opvliegt kun je bepalen waar het nest zich bevindt. Door het gekleurde stipje weet je ook hoe lang het duurt voor zij weer terug is. Voor elke minuut betekent dat 100 meter ver.
Als het nest gevonden is komen er professionele bestrijders die het nest gaan verwijderen. Dat verwijderen moet je nooit zelf doen! Aziatische hoornaars verdedigen hun nest furieus en onze beschermende pakken bieden te weinig bescherming omdat de angel van deze wesp veel langer is dan die van de honingbij.
Als je een Aziatische hoornaar ziet, maak dan een duidelijke foto en meld deze vondst op waarneming.nl. Imkers in de omgeving zullen dan gewaarschuwd worden en op zoek gaan naar het nest.
In ons land komt ook de Europese hoornaar voor. Dat is een beschermde wespensoort. De nesten daarvan mogen niet geruimd worden.
